BRUGGENHOOFD GENT - TÊTE DE PONT DE GAND

Toestand Belgisch leger ten tijde van mei 1940

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

De Bunkerwandeling te Munte-Moortsele, 10 km.

  • Afstand : 10 km, deze wandeling is niet doenbaar met kinderwagens.
  • Startpunt van de wandeling: Kerk Munte
                                                           
                                                           
                                            B33              
                                  B32                      
                        B31                         B34       B36
                                                         
                    B30                               B35      
                                                           
                                                           
                                                           
            B29                                   C14          
                                                           
        B28                       C13                          
                                          A28                
                          D16               A29 A30          
                    D15             Av6                   A31    
                                A27                          
                                                           
                                                           
            D14               A26                              
                      A25                                  
      C12               Av5                                    
                                                           
              A24                                            
    D13                                                      
    Av4                                                      
Blauwe stippen zijn bunkers die nog bestaan en zichtbaar zijn langs het parcours - De rode zijn helaas ondertussen gesloopt - De gele bestaan nog maar zullen tijdens de wandeling allicht niet zichtbaar zijn. Bij deze bepaling kan ik natuurlijk geen rekening houden met het maisseizoen. Dan verdwijnen er heel wat in de velden die voor enkele maanden onzichtbaar worden.
Hierbij dezelfde wandeling volledig uitgezet op Route You, hiermee moet u de wandeling zelfs kunnen downloaden voor op de meest courante GPS toestellen.

Beschrijving van de wandeling.

De wandeling wordt volledig omschreven met foto's erbij van enkele verkenningen en de eerste 2 malen dat de wandeling werd gestapt als georganiseerde wandeling. Het betreft hier zeker een van de meer landelijke wandelingen die terug te vinden zijn op deze website. Indien de foto's niet van mijzelf zijn, is steeds de originele fotograaf van dienst vermeld.

We starten onze wandeling aan de kerk van het zeer landelijke Munte (Foto: David-001), deelgemeente van Merelbeke. We zitten hier wel letterlijk in een groene long van de rand van Gent. Om van de eerste keer van de hoofdwegen af te geraken zetten we meteen aan langs de rechter kant van de kerk, voor de oude pastorij. Achteraan de beperkte parking naast de kerk, vertrekt namelijk een smalle kerkwegel die parallel loopt met het straatje Asselkouter dat permanent rechts van ons blijft lopen.

Juist achter de gebouwen, origineel gecamoufleerd als een gemetst ovengebouwtje bij het oude klooster, staat heden achteraan in de tuin van een nieuwbouwwoning, het bunkertje D13 Het zit grotendeels verborgen onder de klimop en zal later op de wandeling (als de mais niet te hoog staat) ook nog zichtbaar zijn vanop het wegeltje Asselkouter zelf. Links zien we dat we op een heuvelrug lopen. Rechts kijk je uit op de Asselkouter. Omdat de wandeling toch rondom bruggenhoofd Gent is opgebouwd meld ik maar dat u zich nu op de heuveltop bevindt tussen voor- en steunlinie. Rechts van ons licht de voorlinie. Links de steunlinie. Bunkertje D13 maakte hier al deel van uit.

Een heel eind verderop het pad komen we op een kruispuntje. Hier nemen we linksaf waarna we een zeer fraaie (en vrij stijle) afdaling krijgen die ons in de richting brengt van de weg met de naam "Zink". Als opnieuw de mais niet te hoog staat en u tijdens de afdaling links vooruit kijkt, kunt u mits wat zoekwerk op de rand tussen bos en weiland de bunker C12 zien staan. Origineel had hij het uitzicht van een boshut maar heden is hij vergaan tot een vrij kale blok beton tussen klimop en groen.

Eenmaal aangekomen op "Zink" vervolgen we naar rechts.

Juist achter een bocht naar links (terwijl we op de linker kant rondom het terrein van kasteel "De Zink" stappen) loopt een wegeltje dat precies het uitzicht heeft van een oprit naar een woning (foto rechts). Volg dit.

Achteraan dit wegeltje staat één van de meest fraaie bunkertjes nog aanwezig op de linie. Daar bevindt zicht heden de als mini-museumpje ingerichte bunker D14. deze bevatte voor de gedeeltelijke restauratie, nog altijd 2 van zijn 3 originele puntgevels. Origineel was hij volledig gecementeerd als een klassieke kleine woning uit de jaren 30.

Vanaf het bunkertje kan je in feite linksaf vervolgen maar de eigenaar van de hoeve doet nog al moeilijk en beweert dat er op het wegetlje geen erfdienstbaarheden zitten en dit privé is. Persoonlijk heb ik daar sterk mijn twijfels over maar houdt er rekening mee. U kunt dit stukje eenvoudig opvangen om terug te keren naar de "Zink" en daar gewoon naar rechts de weg te blijven volgen.

Het originele pad is een niet zo goed onderhouden wegeltje, "Snijpaardwegel" genoemd. Het wegeltje wordt verderop nog smaller en komt uiteindelijk uit op een zijwegeltje van "Zink".

Hier gaan we naar links om zo op "Zink" opnieuw naar rechts verder te gaan op de hoofdweg.

We volgen nu de ganse tijd "Zink". Onderweg komen we op de linker kant dit zeer interessante oud ovengebouwtje tegen (links onder). Dit zijn de typische gebouwtjes die dienden als camouflagevoorbeeld voor een aantal van de bunkertjes. Met weinig fantasie ziet men dat deze gebouwtjes praktisch identiek waren aan een gedeelte van de kleinere met baksteen ommuurde eenkamersbunkertjes. Het is ook niet te verbazen dat in de enkele dagen dat er zwaar gevochten is aan bruggenhoofd Gent (in de zone tussen Kwatrecht en Oosterzele (Betsberg)) meermaals kleinere bijgebouwen van boerderijen en andere bewoning, zwaar beschoten is in de veronderstelling dat het om een bunker ging.

Rechts van ons krijgen we de toch vrij unieke kerk van Bottelare in het zicht. Ze heeft een meer dan specifieke kerktoren. Het type van toren moet toch vrij specifiek zijn voor de regio daar ook de kerk van Nazareth een gelijkaardige toren bezit. Op de voorgrond in de velden 2 bunkers van de achterlinie (B28 en B29)

Op het einde van "Zink" gaan we naar rechts. De weg noemt hier "Groenstraat". Waar de weg naar links wegdraait, gaan wij gewoon rechtdoor het veld in. We lopen nu letterlijk op de achterlijn van de bunkerlijn. Al snel komen we bij het eerste bunkertje B28 dat we daarnet al in de verte konden zien liggen, met de kerk van Bottelare op de achtergrond. Dit kale en volledig afgesloten blok beton (enkel het schietgat is beperkt geopend) was gecamoufleerd als een houten stalletje met onderaan een fundering van enkele rijen baksteen.

Amper een hondertal meter verder ligt een grotere bunker B29. Deze bunker had origineel het uitzicht van een bakstenen woning met een vrij plat dak. Op het vrij platte dak stond namelijk een koepel. De schietgaten (zichtbaar op de foto) zaten beiden verborgen achter twee nepramen.

We vervolgen daarna onze weg om iets voorbij de bunker rechtsaf mee te gaan. Iets verder heeft men opnieuw een bocht naar links.

Nog verderop komen we op een splitsing waar we opnieuw gewoon rechtdoor vervolgen.

Het wegeltje wordt op de duur verhard. We bevinden ons nu op "Bottelaredries" (foto links).

Vervolg dit wegeltje tot je effectief op "Dries" uitkomt. Sla hier linksaf. Iets verder slaat het wegeltje opnieuw linksaf. Opnieuw gaan we in de bocht rechtdoor, een volgende veldwegel in. (foto rechts)

We bevinden ons nu opnieuw in een aaneenklitten van kouterwegels. Al snel komen we voorbij een tractorsluis gevolgd door een T van veldwegels. Op de T gaan we linksaf in de richting van de bebouwing in de verte. We kijken uit op de achtertuinen van de woningen van de Koningin Astridlaan. In de achtertuin van één van deze woningen (links voor ons) valt heden het bunkertje B30 te bespeuren. Vroeger stond dit met baksteen ommuurde bunkertje totaal verborgen onder de klimop. Hij is echter in 2010 volledig ontdaan van al zijn baksteen (zonde dus want deze was allemaal origineel en vrij intact aanwezig, niet echt een voorbeeld van hoe omgaan met de nog aanwezige fraaie gevalletjes op de linie dus...). Het enige positieve aan het verhaal is dat de bunker sindsdien wel veel beter in het zicht staat dan vroeger.

Op het uiteinde draait de veldweg weg naar rechts om uiteindelijk uit te komen op de Poelstraat. Juist voor we de Poelstraat bereiken, komen we langs een elektriciteitskabine. Deze elektriciteitskabine is tegen het bunkertje B31 aangebouwd (Foto rechts: Georges Verstuyft). Dit is trouwens het fameuze bunkertje in Bottelare waar enkele foto's van bestaan in zijn originele staat in 1938.

We proberen zo snel mogelijk de vrij drukke Poelstraat opnieuw te verlaten. Dit doen we door ze eerst over te steken en dan kort even mee te volgen naar rechts. Al na enkele tientallen meters komen we aan een witte villa. Achter deze villa slaan we opnieuw linksaf de velden in.

We komen opnieuw op een T van zeer smalle wegeltjes (in de zomer letterlijk tussen de maisvelden). Hier vervolgen we naar rechts.

Verderop draaien we naar links. Het pad zal nu geleidelijk aan verbreden tot een klassieke veldwegel. In de verte krijg je, achter een gerenoveerd boerderijtje, tegen een gracht zicht op het bunkertje B32. Dit is het enige bunkertje van de bunkerlinie gelegen op het grondgebied van Lemberge. Het bunkertje had letterlijk het uitzicht van een bijgebouwtje van de boerderij. Alleen heeft het boerderijtje van uitzicht nu nog weinig van zijn origineel uitzicht waardoor het verband tussen beiden wel sterk zoek is. (Foto: Georges Verstuyft)

Vanaf de toegangsweg naar het boerderijtje gaat het wegeltje over op asfalt. Uiteindelijk komen we uit op een betonbaantje met de naam "Zonneveld". Hier slaan we rechtsaf.

Amper 100 meter verder nemen we de splitsing naar rechts en vervolgen ons pad op een baantje "Gravelos" genoemd. Links in het veld duikt opnieuw een kaal blokje beton op. Bunkertje B33, origineel volledig verborgen onder het uitzicht van een houten koeienstal met een pannendak. Dit bunkertje stond in hoek opgesteld met het eerdere bunkertje B32 zodat ze samen een groter gezichtsveld bestreken en elkaar deels dekking gaven.

We volgen dit smalle betonbaantje tussen de velden en de boerderijen om zo Lemberge te wisselen voor Moortsele. We zijn nu ongeveer op het verste punt van de wandeling aangekomen zonder veel grote wegen gezien te hebben. Op het uiteinde van de weg gaan we rechtsaf op de "Kloosterstraat". Een honderdtal meter verderop gaan we linksaf in de "Watermolenstraat". We komen eerst op de linker kant langs de oude geklasseerde watermolen van Moortsele, juist achter dat we de Molenbeek hebben gekruist, nemen we het houten hekje op de rechter kant. We bevinden ons nu op de originele "Bunkerroute" van de gemeente Oosterzele. Dit is een zeer fraai stukje van hun originele wandeling, alleen een schande dat het reeds na enkele jaren, ondanks de vele ruchtbaarheid die ze altijd aan hun bunkers willen geven, zo slecht is onderhouden. Het paadje dat af en toe overgaat in een knuppelpad, verandert bij slecht weer al snel in een modderbad. Het maakt natuurlijk de wandeling iets avontuurlijker en is zeker één van de mooiere stukken van de wandeling..

Mocht u dit pad niet zien zitten, kan u altijd in plaats van af te draaien naar de "Watermolenstraat", de "Kloosterstraat" blijven volgen. U zult dan op een bepaald moment op de linker kant de "Beekstraat" kruisen, waar wij straks uit zullen komen.

Halverwege het bospad wordt de reden duidelijk waarom het pad in de wandeling zit. Ook hier, in het midden van een weiland, staat naast de spoorlijn deze commandobunker C14. Ook deze kale blok beton (nog altijd volledig afgesloten op een beperkt geopend schietgat na), zat verborgen onder een houten stal. Wel afwijkend met de meeste plannetjes is dat bij dit bunkertje de puntgevels op de voor- en achterzijde stonden. (Foto rechts: P. Garré)

Na nog wat doorkruisen van het bos komen we op de "Beekstraat" uit waar we via de brug de Molenbeek kruisen. We vervolgen het baantje tot we uitkomen op de "Van Thorenburglaan". Hier gaan we linksaf.

Iets verder draaien we rechtsaf de "Tramstraat" in. (wegeltje met dezelfde naam nemen voorbij de feestzaal op de rechter kant)

Voor de geinteresseerden nog dit interessante weetje. De Tramstraat bevat nog een café "t Neerhof". Dit café komt meestal op het juiste moment voor een korte versnapering alvorens de rechttoe rechtaan terugtocht naar Munte aan te vatten. Dit café was de oude tramstatie van Moortsele. Het tramspoor liep gewoon rechtdoor over de "Van Thorenburghlaan" en volgde daar een verhoogd talud (dat er nog steeds ligt). Dit talud was nodig omdat de tramlijn iets verderop de spoorlijn van Gent naar Geraardsbergen kruiste. Juist voor deze kruising aan de overkant van de spoorlijn ligt heden nog altijd de zwaarste bunker op de linie, de bunker A30.

Deze zware bunker kunt u gemakkelijkst bereiken door even op de "Van Thorenburghlaan" door te gaan tot aan de spoorweg. Kruis deze en volg hem een 300 tal meter naar links. U zult links aan de overkant van de spoorlijn een hoge bakstenen muur zien die één van de twee bruggenhoofden vormde van de oude trambrug. de bunker ligt op dat moment rechts van u in de tuin van het kasteel van Moortsele.

In de tuin van café 't Neerhof is trouwens ook nog de bunker A29 terug te vinden. Hij zit ook grotendeels verborgen tussen het groen. Het is daarentegen wel een mooie gelegenheid om eens te zien hoe beperkt de ruimte maar is in een dergelijke bunker. Het bunkertje is vrij (en zonder veel rommel aan de binnenkant). U kan hem zonder veel risico rustig eens betreden. Ook deze bunker had het uitzicht van een bakstenen woning.

We vervolgen de "Tramstraat" om op de kleine rotonde linksaf te gaan. De weg blijft er "Tramstraat" heten.

 

50 meter verder op onze linker kant kun je de restanten zien van waar ooit het bunkertje A28 stond. Het werd afgebroken. De funderingsplaat steekt nog steeds in de grond en nu rest er een rommelige plek op een groot grasplein. Opnieuw de vraag of het nu zonder het bunkertje mooier is dan vroeger. (Foto links).

Indien de mais opnieuw niet te hoog staat, kunt u waar de "Tramstraat" naar rechts wegdraait (aan een kapelletje), in de verte voor u reeds de bunker A27 langs "Rattepas" zien staan.

We komen opnieuw op een T met de "Rollebaan" waar we linksaf verdergaan.

Net voor we op de rechter kant van de "Rollebaan" de "Vijverstraat" voorbijgaan lag op de linker kant een vervallen boerderij. Volledig op het achterste hoekje rechts van het terrein lag een vooruitgeschoven bunkertje Av6. Het bezat nog vrij veel van zijn originele baksteencamouflage. Het werd echter vrij kort na de afbraak van de vervallen boerderij eveneens afgebroken om plaats te maken voor de stapelplaats van hout (achteraan rechts op foto). Links verscheen een veel minder bij het landschap passende nieuwe witte bunker.

Iets verderop kruisen we links "Rattepas" en we vervolgen het eerst verharde wegeltje dat verderop overgaat in een onverharde veldwegel. We lopen nu letterlijk opnieuw tussen voorlijn (links) en tussenlijn (beneden de heuvel rechts). Voor wie een goed speurend oog heeft zijn kort tegen de weg met de naam "Boterhoek" de twee bunkertjes D15 en D16 zichtbaar (opnieuw als de mais niet te hoog staat)

Bij de overgang van grondgebied Moortsele naar Munte verandert het wegeltje opnieuw van naam in "Asselkouter", net zoals praktisch alle wegeltjes hier "Asselkouter" heten. We komen uiteindelijk op een T waar we linksaf gaan. Het wegeltje loopt hier bergop en met wat moeite kunt u af en toe op de rechter kant in de diepte en enkele honderden meters verder de eerder reeds van kort geziene bunker D14 (met de 2 puntgeveltjes nog zien staan).

We blijven het wegeltje volgen en blijven op de hoofdweg tot we opnieuw op een soort van kruispuntje komen (de baantjes kruisen wel niet mooi rechtover elkaar). Voor ons de sfeervolle A24 in het weiland.

We keren langs rechts terug richting kerk van Munte.

We vervolgen het wegeltje dat inderdaad, opnieuw "Asselkouter" heet in de richting van Muntekerk. Links in het veld duikt een hondertal meter voor het volgende kruispuntje links in het veld de bunker Av4 op. Deze vrij merkwaardige bunker die toch het uitzicht van een gecementeerd huisje met vrij grote ramen moet gehad hebben, overschouwd letterlijk voor honderden meters in de diepte het terrein. Deze bunker had eveneens bovenop een bespiedingsklok. (Foto links: P. Garré)

Als we ongeveer op hetzelfde moment naar de andere kant van de weg kijken (en de mais staat niet te hoog), zie je normaal gezien een kale betonnen muur van het reeds vernoemde bunkertje D13 (achter het kloostergebouw te Munte). (Foto rechts).

Op het kruispuntje verderop gaan we rechtsaf. Zo komen we opnieuw uit op de kasseien van Muntecentrum. Iets verder bereiken we de kerk van Munte waar we onze tocht gestart zijn.

Er bestaat altijd de mogelijkheid bovenstaande wandeling uit te voeren onder mijn begeleiding. U krijgt in dat geval wat meer technische uitleg over de bunkers die onder de wandeling in het zicht komen. Mochten jullie hierin geïnteresseerd zijn, neem dan gerust contact op. info@bunkergordel.be.

Ook bestaat altijd de mogelijkheid tot het ontwerpen van een meer lokale wandeling in eventueel op het moment nog niet bewandelde zones van de bunkerlinie. Dit soort wandelingen is ook altijd mogelijk maar vraagt wel meer voorbereiding. Voor die wandelingen is wel in eerste instantie een groter bezoekersaantal en voorbereidingstijd nodig.